Europese samenwerking op alle gebieden is tegenwoordig vanzelfsprekend. Dat was in de eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog beslist niet het geval. De wederopbouw was een moeizaam proces. Na enkele jaren was het duidelijk dat de wederopbouw van Nederland en andere West-Europese landen stagneerde. Door een reeks van Amerikaanse en West-Europese initiatieven ontstond een nieuw perspectief voor het interEuropese handels- en betalingsverkeer. De Organisatie voor Europese Economische Samenwerking, verantwoordelijk voor de uitvoering van de Marshallhulp, gaf een belangrijke impuls aan de economische samenwerking in Europa. Het plan-Schuman met zijn supranationale structuur was daarnaast een revolutionaire stap vooruit op weg naar de oprichting van de Europese Gemeenschap in 1958. In Herstel, wederopbouw en Europese samenwerking worden deze en andere gebeurtenissen en ontwikkelingen in de periode van de wederopbouw overzichtelijk beschreven.